Nie Wieder Krieg... Stalag IV B

Krijgsgevangenenkamp Stalag IV B, Mühlberg a/d Elbe, Brandenburg in voormalig Oost-Duitsland was het grootste krijgsgevangenkamp op Duitse bodem tijdens de Tweede Wereldoorlog en is in september 1939 gebouwd. Tussen 1939 en 1944 werden hier o.a. Polen, Fransen, Belgen, Nederlanders, Engelsen, Amerikanen, Joegoslaven, Slowaken, Zuid-Afrikanen, Australiërs en Sovjets geïnterneerd. In totaal passeerden 300.000 krijgsgevangenen van ruim veertig nationaliteiten de gehate poort nabij Mühlberg, gelegen aan de rivier de Elbe, ongeveer 80 km ten noord-westen van Dresden. Één van hen was mijn vader, Pieter van der Ham. De mensonterende treinen met krijgsgevangenen kwamen aan bij station Neuburxdorf, waarvandaan het nog 2,4 km lopen was naar het kamp. Op 23 april 1945 werd het kamp bevrijd door het Rode Leger. Ruim 3000 gevangenen waren toen al reeds bezweken aan ziekte en/of levensomstandigheden. De slachtoffers zijn begraven op een begraafplaats in Neuburxdorf. Na drie maanden lopen door vijandig Duitsland bereikte mijn vader in augustus 1945 zijn woonplaats Leerdam en was hij eindelijk thuis. Op 26 maart 1968 overleed mijn vader, ik was toen 11 jaar. Als kind hoorde ik hem de gruwelverhalen vertellen over Kamp Vught, Kamp Amersfoort, Kamp Stalag IV B... Tussen augustus en september 1945 werd het kamp klaargemaakt om hergebruikt te worden als NKVD-kamp "Speziallager Nr. 1 Mühlberg" van de Sovjet geheime dienst. Meer dan 6700 mensen kwamen in dit kamp om het leven en zijn ook in de buurt begraven. In 1948 werd "Speziallager Nr. 1 Mühlberg" opgeheven en gesloopt. Tegenwoordig zijn van het kamp alleen nog maar wat fundamenten over. Ook staan er enkele gedenkstenen. Deze zijn vrij te bezichtigen. Bijna zeventig jaar na mijn vader heb ik op 29 april 2013 op de resten van Stalag IV B gelopen, in alle vrijheid... Emotioneel en indrukwekkend. Nie Wieder Krieg! Nooit Meer Stalag IV B...